به نقل از «ایسکانیوز»

هشدار نابودی مناطق اقتصادی شمال غرب ایران / تلاش ترکیه برای مصادره ۸۳ درصد آب رودخانه ارس

تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۷۸۷۶۸

به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، این موضوع در منطقه خاورمیانه نیز پررنگ است و در سال‌های اخیر موضوع مناقشات آبی کشور ما را درگیر کرده و متأسفانه عملکرد منفعلانه مسئولین در بحث «دیپلماسی محیط زیست» به کشورهایی همچون افغانستان و ترکیه اجازه داده تا از موقعیت خود سوء استفاده کنند و آب را سلاحی برای تحت فشار گذاشتن جمهوری اسلامی ایران بسازند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیشتر بخوانید: دلیل لغو پروژه انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه

سیاست‌های آبی خصمانه ترکیه در قبال کشورهای همسایه در حوضه دجله و فرات و در حوضه رودخانه ارس در قالب پروژه‌های «گاپ» و «داپ» دنبال می‌شود و این کشور قصد دارد تا با ساخت سدهای متعدد حقابه کشورهای پایین‌دست از این رودخانه‌ها را پایمال کرده و از آب به عنوان ابزار قدرت در منطقه استفاده کند.

پیش از این اثر سدسازی‌های پروژه گاپ در خشکسالی‌های اخیر عراق، سوریه و ایران مشخص شده بود و اکنون همه کارشناسان در رابطه با زیاده‌خواهی‌های این کشور در حوضه آبریز رودخانه ارس هشدار می‌دهند.

به تازگی مطالعه جدیدی درخصوص نقشه‌های ترکیه در قابل رود ارس توسط «سعید نسترنی عموقین»، «سیده زهرا قریشی»، «حجت میان‌آبادی» و «عاطفه پرورش‌ریزی» انجام و در سامانه نشر مجلات دانشگاه تهران منتشر شده است. این مطالعه نشان می‌دهد که ترکیه با جلوگیری از ورود آب به سایر کشورهای این حوضه قصد دارد تا ۸۳ درصد پتانسیل رود ارس را داخل مرزهای خود مهار کند.

در این مطالعه آمده است: کشور ترکیه تا قبل از سال ۲۰۰۰ میلادی، تنها چهار سد با مجموع ظرفیت ۶۲۱‍ میلیون مترمکعب در حوضه رودخانه ارس به بهره‌برداری رسانده بود اما طی دو دهه بعد، یعنی تا سال ۲۰۲۰ با ساخت پنج سد دیگر با مجموع ظرفیت ۸۴۶ میلیون مترمکعب، قادر به مهار یک میلیارد و ۴۶۸ میلیون مترمکعب از آب رودخانه ارس شده است.

اما مقامات ترکیه به همین میزان بسنده نکرده و از سال ۲۰۱۴ احداث هفت سد دیگر در حوضه ارس را هم آغاز کرده‌اند. این سدها در مجموع، ظرفیتی معادل یک میلیارد و ۸۷۴ میلیون مترمکعب دارند. علاوه‌بر این هفت سد، برنامه‌ریزی برای هفت سد دیگر نیز در دستورکار مقامات ترکیه قرار گرفته است که برابر اطلاعات منتشرشده، مجموع ظرفیت آن‌ها ۴۰۱ میلیون مترمکعب است.

این بدان معناست که پس از ساخت تمامی سدهای برنامه‌ریزی‌شده و در دست احداث، ترکیه قادر خواهد بود ۳ میلیارد و ۷۴۳ میلیون مترمکعب آب را در این حوضه آبریز فرامرزی مهار کند. این درحالی است که برابر اطلاعات DSI، میانگین پتانسیل حوضه رودخانه ارس در کشور ترکیه برابر با ۴ میلیارد و ۴۷۳ میلیون مترمکعب است.

به بیان دیگر، ترکیه برنامه‌ریزی کرده که بیش از ۸۳ درصد پتانسیل حوضه آبریز ارس را در خاک خود کنترل و مهار کند؛ موضوعی که تأثیری عمیق بر پایین‌دست رودخانه خواهد گذاشت.

نویسندگان با اشاره به سیاست آب به جای نفت که در بسیاری از کشورهای فاقد منابع نفت و گاز دیده می‌شود، معتقد هستند ترکیه در تأمین انرژی مورد نیاز خود وابسته به کشورهای منطقه است و به همین دلیل این کشور درصدد است تا در کنار سیاست به حداقل رساندن وابستگی به واردات نفت، تولید انرژی برقابی خود و در نتیجه آن کنترل آب به واسطه سد را افزایش دهد.

ترکیه به کمک رسانه‌ها خود را قربانی تنش آبی نشان داده است!

محققان می‌گویند: سیاستمداران ترکیه با تشکیل ائتلافات آبی در سطوح بازیگران استانی تا کشوری، در حال مشروعیت بخشیدن به دو موضوع اساسی هستند:

۱. ترکیه جزو کشورهایی است که در تنش آبی قرار دارد.

۲. سازه‌های کنترل آبی کشور ترکیه، تهدیدی برای کشورهای پایین‌دست نیستند.

کشور ترکیه ائتلافات آبی متشکل از مقامات دولتی، متخصصان آب و روزنامه‌نگاران ایجاد کرده است تا در سطح بین‌الملل روایت‌های مشابهی از بازیگران مختلف بیان شود تا برای همگان یقین شود که آب ابزار دستیابی به اهداف سیاسی ترکیه نیست و شواهد نشان می‌دهند که این کشور با استفاده از ابزارهای نوین دیپلماسی، در این مورد تا حد زیادی موفق بوده است.

نابودی مناطق اقتصادی شمال غرب ایران به واسطه کاهش آورده رودخانه ارس

پژوهشگران هشدار می‌دهند که اقدامات ترکیه در حوضه آبریز فرامرزی ارس بر کمیت و کیفیت آب این رودخانه تأثیر سوء دارد. آن‌ها می‌گویند تغییر کمیت و کیفیت جریان ورودی از رودخانه ارس به ایران می‌تواند «منطقه آزاد تجاری ماکو» و «منطقه آزاد ارس» را که نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند، متضرر کند.

همچنین «دشت مغان» که درصد قابل توجهی از امنیت غذایی ایران را تأمین می‌کند، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. تغییر کیفیت آب ارس و پروژه‌های توسعه‌ای در بالادست در ارمنستان و ترکیه در حوضه آبریز فرامرزی ارس از جمله عواملی هستند که می‌توانند بر شدت مناقشه میان کشورهای ساحلی ارس بیفزایند.

ضرورت به‌کارگیری «ابزارهای نوین دیپلماسی آب»

محققان این مطالعه در پایان خاطرنشان کردند: توصیه می‌شود «ابزارهای نوین دیپلماسی آب» برای جمهوری اسلامی ایران در حوزه آبریز فرامرزی ارس شناسایی شود و کارکرد و کاربرد آن تعیین شود.

همچنین ضروری است بازیگران اثرگذار و اثرپذیر بر روابط هیدروپلیتیکی ایران در حوزه آبریز فرامرزی ارس در مقیاس فرو و فرا منطقه‌ای شناسایی شوند. این بازیگران ممکن است از کشورهای ثالثی باشند که از وجود مناقشه در منطقه منتفع خواهند شد و ایجاد اختلاف بر سر آب‌های مشترک فرامرزی حوزه آبریز ارس را عوامل برای دستیابی به اهداف خود یابند.

همچنین تأکید می‌شود کشور ایران در حوزه هیدروپلیتیک به طور عام نیازمند ظرفیت‌سازی‌های نهادی سازمانی اجتماعی و عمومی است. مطالعه درهم‌تنیدگی اقدامات هیدروپولیتیکی انرژی و ترانزیتی ترکیه در کنار تحولات سیاسی و امنیتی در منطقه دارای اهمیت است که امید است در دستور کار جدی نهادهای سیاستگذار در کشور قرار گیرد.

منبع: تسنیم

انتهای پیام/

کد خبر: 1226245 برچسب‌ها ایران

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: ایران میلیون مترمکعب رودخانه ارس حوضه آبریز کشور ترکیه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۷۸۷۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار زرد هواشناسی برای بیشتر نقاط کشور

سازمان هواشناسی در پی ادامه فعالیت سامانه بارشی به همراه ناپایداری‌های همرفتی برای روز‌های شنبه (هشتم اردیبهشت) و یکشنبه (نهم اردیبهشت) هشدار هواشناسی سطح زرد صادر کرد.

به گزارش ایرنا، این سامانه بارشی مخاطراتی همچون رگبار باران، رعدوبرق، وزش باد شدید موقت، در برخی نقاط گردوخاک و بارش تگرگ در نقاط مستعد را به همراه خواهد داشت.

فعالیت این سامانه در روز شنبه در استان‌های کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال‌وبختیاری، نیمه جنوبی اصفهان، یزد و شمال و شرق استان‌های خوزستان و هرمزگان و برای روز یکشنبه در جنوب سیستان و بلوچستان، جنوب فارس، شمال و غرب و شرق هرمزگان و جنوب کرمان خواهد بود.

احتمال آب‌گرفتگی معابر، احتمال جاری‌شدن روان آب، تگرگ، وزش باد نسبتاً شدید، لغزندگی و کاهش دید به‌ویژه در جاده‌های کوهستانی و گردنه‌ها، احتمال خسارت به سازه‌های موقت و احتمال خسارت به نهال، درختان آسیب‌پذیر و محصولات باغی و زراعی از جمله اثراتی است که این سامانه می‌تواند به همراه داشته باشد.

در نتیجه به احتیاط در سفر‌ها به‌ویژه برون‌شهری، عدم توقف در بستر و حاشیه رودخانه‌ها، احتیاط در عبور از حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها، احتیاط در فعالیت‌های کوه‌نوردی و جابه‌جایی عشایر، آمادگی دستگاه‌های اجرایی و امدادی و پاک‌سازی دهانه پل‌ها، لایروبی کانال‌ها و آب‌رو‌ها و تمهیدات لازم جهت حفاظت از تولیدات کشاورزی و احتیاط در انجام هر گونه عملیات کشاورزی توصیه می‌شود.

علاوه بر این سامانه دیگری با اثر افزایش گرادیان فشاری از روز شنبه تا دوشنبه در کشور فعالیت خواهد داشت که اثراتی از قبیل وزش باد شدید و در نواحی مستعد خیزش گردوخاک را به همراه دارد.

این سامانه در روز شنبه جنوب خراسان رضوی، جنوب و شرق سمنان، خراسان جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان و نوار شرقی کرمان، در روز یکشنبه خراسان رضوی، خراسان جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان و شرق استان‌های سمنان و کرمان و در روز دوشنبه جنوب خراسان رضوی، شرق خراسان جنوبی و شمال سیستان و بلوچستان را در برخواهد گرفت.

اثراتی همچون کاهش شعاع دید و کاهش کیفیت هوا در مناطق مستعد خیزش گردوخاک، احتمال خسارت به تجهیزات شهری و برون‌شهری از جمله سقوط بنر، تابلو‌های تبلیغاتی، داربست‌ها و سازه‌های موقت، احتمال سقوط اشیا از ارتفاعات و احتمال شکستن نهال‌ها و درختان کهن‌سال در پی فعالیت این سامانه به وقوع می‌پیوندد.

در نتیجه به احتیاط در تردد جاده‌ای، اطمینان از استحکام سازه‌های موقت، احتیاط در فعالیت‌های کوه‌نوردی، احتیاط در فعالیت‌های عمرانی، احتیاط در عبور و مرور و عدم پارک خودرو در حاشیه ساختمان‌های نیمه‌کاره و درختان کهنسال و عدم سم یا محلول‌پاشی باغات و مزارع و استفاده از قیم برای نهال‌ها توصیه می‌شود.